Trong thời đại số hóa bùng nổ, khi chỉ với một chiếc điện thoại cũng có thể bắt đầu bán hàng, không ít người vẫn băn khoăn giữa việc kinh doanh online hay mở một cửa hàng truyền thống. Vậy đâu là lựa chọn khôn ngoan nhất?
Giống như trong đầu tư tài chính, khi phân tích biểu đồ giá, “mô hình nến 2 đáy” thường được xem là dấu hiệu của sự đảo chiều tăng giá – một bước ngoặt đầy tiềm năng. Việc lựa chọn hình thức kinh doanh cũng vậy: nếu chọn đúng “điểm vào lệnh” – đúng mô hình – bạn sẽ tiết kiệm được thời gian, tiền bạc và nhanh chóng đạt được thành công. Nhưng nếu lựa chọn sai, bạn sẽ tốn cả vốn lẫn cơ hội.
Kinh doanh online – Sân chơi của công nghệ và sự linh hoạt
Chi phí khởi điểm thấp là một trong những điểm cộng lớn của kinh doanh online. Bạn không cần thuê mặt bằng, không cần trang trí hay duy trì đội ngũ nhân viên cố định. Chỉ với vài triệu đồng, bạn đã có thể nhập hàng, xây dựng website hoặc mở gian hàng trên các sàn thương mại điện tử.
Sự tiếp cận không giới hạn cũng là lợi thế đáng kể. Chỉ cần vài cú click, sản phẩm của bạn có thể tiếp cận người tiêu dùng ở bất kỳ đâu – trong nước hoặc quốc tế. Cùng với đó, digital marketing phát triển như vũ bão, giúp các doanh nghiệp nhỏ có thể “tạo sóng” nếu biết tối ưu đúng cách thông qua các kênh như Facebook Ads, Google Ads, livestream TikTok.
Ngoài ra, kinh doanh online còn cho phép linh hoạt trong mọi hoạt động. Bạn có thể thử nghiệm sản phẩm, giá bán, chương trình khuyến mãi hoặc chiến dịch marketing mà không bị ràng buộc quá nhiều về cơ sở vật chất.
Tuy nhiên, cạnh tranh trong môi trường online cũng cực kỳ khốc liệt. Hàng trăm nghìn shop bán cùng sản phẩm, khiến việc tạo sự khác biệt trở nên khó khăn. Thêm vào đó, bạn đang “thuê đất” trên các nền tảng như Facebook hay Shopee, điều này khiến bạn dễ bị ảnh hưởng khi thuật toán hoặc chính sách thay đổi. Một rủi ro khác là việc xây dựng lòng tin với khách hàng, đặc biệt là khi họ không thể trải nghiệm sản phẩm trực tiếp.
Thực tế đã chứng minh, một cửa hàng thời trang nhỏ tại Hà Nội từng chỉ bán qua Instagram nhưng nhờ đầu tư vào hình ảnh thương hiệu, storytelling chỉn chu và chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp, sau 6 tháng đã đạt doanh thu hơn 500 triệu đồng mỗi tháng.
Đầu tư cửa hàng truyền thống – Trải nghiệm thực, giá trị thật
Một trong những điểm mạnh không thể phủ nhận của mô hình cửa hàng truyền thống là tạo ra trải nghiệm thực tế. Khách hàng có thể trực tiếp chạm, thử, ngửi, nhìn thấy sản phẩm – điều mà kinh doanh online khó có thể thay thế được.
Bên cạnh đó, việc hiện diện vật lý ở một vị trí đẹp giúp thương hiệu trở nên đáng tin cậy hơn trong mắt khách hàng. Một cửa hàng được đầu tư bài bản về không gian, trang trí, âm thanh ánh sáng và dịch vụ sẽ tạo ra ấn tượng lâu dài, từ đó xây dựng uy tín thương hiệu vững chắc.
Mối quan hệ giữa người bán và người mua trong môi trường trực tiếp cũng có chiều sâu hơn. Sự tư vấn, thái độ phục vụ và giao tiếp sẽ tạo nên cảm xúc tích cực – một yếu tố quan trọng thúc đẩy khách hàng quay lại.
Tuy nhiên, kinh doanh theo hình thức này đòi hỏi bạn phải có vốn lớn. Từ tiền thuê mặt bằng, chi phí thiết kế, đầu tư trang thiết bị đến việc duy trì đội ngũ nhân viên – tất cả đều đắt đỏ. Hơn nữa, hiệu quả hoạt động của cửa hàng phụ thuộc rất nhiều vào vị trí địa lý, mật độ dân cư và thói quen mua sắm khu vực. Nếu muốn mở rộng hệ thống, bạn cần có một mô hình quản trị chặt chẽ và ngân sách đủ mạnh.
Cân nhắc điều gì để chọn đúng mô hình kinh doanh?
Yếu tố đầu tiên cần xem xét là ngân sách đầu tư. Với số vốn dưới 100 triệu đồng, kinh doanh online là lựa chọn hợp lý để thử nghiệm thị trường. Nếu bạn có trên 300 triệu, có thể cân nhắc đầu tư vào cửa hàng vật lý nhỏ tại khu vực đông dân cư, dễ quan sát.
Thứ hai, hãy xem xét loại sản phẩm bạn kinh doanh. Những sản phẩm dễ vận chuyển, dễ mô tả bằng hình ảnh như quần áo, phụ kiện, mỹ phẩm thì phù hợp bán online. Trong khi đó, các sản phẩm cao cấp như nội thất, trang sức hoặc thực phẩm đặc sản cao cấp lại cần khách hàng trải nghiệm trực tiếp để cảm nhận rõ giá trị.
Đối tượng khách hàng mục tiêu cũng là yếu tố quan trọng. Nếu bạn nhắm đến nhóm Gen Z hoặc khách hàng sống tại các thành phố lớn, có thói quen mua sắm online, thì bán hàng qua mạng sẽ phù hợp hơn. Ngược lại, nếu khách hàng của bạn là nhóm trung niên, ưa chuộng tư vấn trực tiếp và trải nghiệm thực tế, thì một cửa hàng truyền thống sẽ mang lại hiệu quả cao.
Cuối cùng, cần đánh giá kỹ năng cá nhân của chính bạn. Nếu bạn giỏi content, viết quảng cáo, hiểu về digital marketing, nên chọn online. Nếu bạn mạnh về giao tiếp, quản lý nhân viên, chăm sóc khách hàng – mô hình cửa hàng truyền thống sẽ phát huy tối đa thế mạnh của bạn.
Giải pháp lai: Kết hợp online & offline – Mô hình hybrid tối ưu
Ngày nay, rất nhiều thương hiệu đang áp dụng mô hình kết hợp giữa online và offline. Cách làm này không chỉ tận dụng được lợi thế của cả hai thế giới mà còn giúp tối ưu chi phí và trải nghiệm khách hàng.
Chẳng hạn, khách hàng có thể đến cửa hàng để xem thử, sau đó nhận mã giảm giá để mua hàng online. Ngược lại, khách cũng có thể biết đến sản phẩm qua livestream, rồi đến tận nơi để kiểm chứng chất lượng thực.
Một ví dụ thực tế là cửa hàng mỹ phẩm tại TP.HCM. Nhờ livestream bán hàng kết hợp chạy quảng cáo TikTok, mỗi tuần có hàng trăm lượt khách ghé cửa hàng để được soi da, trải nghiệm và mua sản phẩm.
Trong một số lĩnh vực như thực phẩm chức năng hoặc mỹ phẩm cao cấp, nhiều doanh nghiệp đã kết hợp với mô hình kinh doanh MLM (đa cấp hợp pháp) để tận dụng mạng lưới phân phối rộng, chăm sóc khách hàng tận nơi. Đây là hình thức rất hiệu quả nếu được vận hành minh bạch, bài bản và không rơi vào các biến tướng đa cấp trái phép.
Không có mô hình nào là hoàn hảo tuyệt đối. Quan trọng là bạn hiểu rõ điểm mạnh – điểm yếu của từng lựa chọn, xác định rõ mục tiêu và nguồn lực của mình để có chiến lược phù hợp. Trong hành trình kinh doanh, việc chọn đúng “mô hình nến 2 đáy” không chỉ là thuật ngữ đầu tư, mà còn là biểu tượng cho bước ngoặt khởi đầu đúng lúc, đúng cách, tạo tiền đề cho sự bứt phá dài hạn.
Bạn đã sẵn sàng chọn con đường cho riêng mình chưa?
